ARCHIWUM. Szczecin. Kino Zamek. 01.09.2016. Kino Zamek – Zamek Szczeciński @ Zamek Książąt Pomorskich
29/08/2016projekcja specjalna, połączona ze zwiedzaniem Zamku…
Wydarzenie: „Zamek Szczeciński” projekcja specjalna
Gdzie: Zamek Książąt Pomorskich. ul. Korsarzy 34. 70-540 Szczecin [zobacz w google street view]
Dziedziniec Menniczy
Kiedy: 1 września 2016 (czwartek), start godz. 21:00
Bilety: wstęp wolny
film archiwalny (lata 1958-61), udźwiękowiony, Polska 2013 (33 min)
Zdjęcia: Witold Chromiński, opracowanie: Ryszard Kotla, konsultacja merytoryczna: Tomasz Wieczorek, współczesny komentarz czyta Stanisław Heropolitański.
Projekcja specjalna połączona ze zwiedzaniem Zamku z przewodnikiem (zbiórka dziedziniec menniczy godz. 21:00), przewidywany czas trwania całego spotkania: 90 min.
Podczas wcześniejszych projekcji komentarz wygłaszany był na żywo. Obecnie, w wersji cyfrowej, obraz zaprezentowany będzie z nagranym komentarzem. Przedstawione zdjęcia mają swój oryginalny kształt, bez ingerencji w kolejność rejestrowanych ujęć. Film zrealizowany został przy okazji obchodów 50-lecia zamkowego kina, a także przypadających w 2013 r. setnych urodzin autora dokumentu – Witolda Chromińskiego. Pierwotny, niemy materiał filmowy, składający się ze wspomnianych wyżej trzech taśm, trwa łącznie niewiele ponad 24 minuty, a uzupełniony, z dopasowanymi do narracji dodatkowymi ilustracjami, utworzył dokument ponad 30-minutowy.
Duża część filmu ukazuje Zamek zniszczony, dopiero przygotowywany do odbudowy, zaś jego otoczenie i śródmieście Szczecina – zrujnowane albo niemal opustoszałe. -W dniu wybuchu II wojny światowej życie w niemieckim Szczecinie zaczęły regulować liczne wojskowe nakazy i zakazy, m.in. racjonowanie żywności i nocne zaciemnienie – brzmi komentarz w filmie „Zamek Szczeciński”. – Pierwsze brytyjskie bomby spadły na Szczecin w czerwcu 1940 r. Potem lawinowo zaczęła rosnąć liczba nalotów brytyjskich i amerykańskich, niszczących głównie nadodrzańskie i leżące w innych dzielnicach obiekty przemysłowe. Najdotkliwsze okazały się sierpniowe naloty w 1944 roku. Skoncentrowane jeden za drugim, wywołały w rejonach upadku i wybuchu bomb, tzw. burze ogniowe, które, wskutek pochłaniania tlenu z otoczenia, tworzyły kule ogniowe, poruszające się z olbrzymią prędkością i wypalające wszystko, co spotykały po drodze, nawet beton, co widoczne było do niedawna w otoczeniu katedry. Po zrzuceniu bomb benzolowych płonęła nawet rzeka Odra…
Unikatową wartość filmu stanowią ujęcia z pierwszego etapu powojennej rekonstrukcji Zamku, czyli odbudowy skrzydła północnego. Daje również możliwość zaobserwowania, jak bardzo zmieniły się techniki budowlane. Wielki autorytet kilku pokoleń szczecińskich architektów profesor Stanisław Latour, wraz z zespołem, przystąpił do odbudowy 21 lutego 1958 roku, a otwarcie skrzydła nastąpiło 23 października 1959 r. Ujęcia centrum Szczecina wprawią widzów w duże zdumienie i podziw dla wysiłku przywracania miasta do życia. Oprócz Zamku można ujrzeć m.in. katedrę przed odbudową, Dom Koncertowy – Konzerthaus jeszcze przed powojenną rozbiórką, prawie zrównany z ziemią teren w pobliżu Placu Rodła, świeżo oddany do użytku w 1959 roku odbudowany Most Długi.
Materiał przedstawiony w filmie jest niebywałą gratką dla wszystkich zainteresowanych historią Szczecina. Może być uznany wręcz za lekturę obowiązkową dla miłośników dziejów miasta. Autorem archiwalnych zdjęć filmu „Zamek Szczeciński” jest Witold Chromiński