ARCHIWUM. Szczecin. Wydarzenia. 03.04.2018. 775. rocznica nadania praw miejskich Szczecinowi @ Zamek Książąt Pomorskich

775. rocznica nadania praw miejskich Szczecinowi przez księcia Barnima I…

Wydarzenie: 775. rocznica nadania praw miejskich Szczecinowi
Gdzie: Zamek Książąt Pomorskich. ul. Korsarzy 34. 70-540 Szczecin [zobacz w google street view]
Kiedy: 3 kwietnia 2018 (wtorek), program w rozwinięciu
Bilety: wstęp wolny

We wtorek 3 kwietnia 2018, czyli w 775. rocznicę nadania praw miejskich Szczecinowi przez księcia Barnima I w 1243 roku w Zamku Książąt Pomorskich odbędzie się prezentacja filmu, spotkanie tematyczne oraz oprowadzanie po zamkowych dziedzińcach przez przewodnika.

zbiórka o godz. 17:00 w Sali Literackiej (wejście A z dużego dziedzińca, II p.), wstęp wolny

Bilety na zamkowe wystawy w tym dniu w specjalnej cenie – 2 zł (wstęp na wystawy w godz. 10:00-18:00).

16:00 Zamek Szczeciński – film archiwalny (lata 1958-61), udźwiękowiony, Polska 2013 (33 min), wstęp wolny (bezpłatne wejściówki do odbioru w kasie Kina Zamek od godziny 15:00 w dniu projekcji. Liczba miejsc ograniczona)

Zdjęcia: Witold Chromiński, opracowanie Ryszard Kotla, konsultacja merytoryczna Tomasz Wieczorek, współczesny komentarz czyta Stanisław Heropolitański, digitalizacja filmu Zbigniew Pryjmak, realizacja Studio nagraniowe Elvis van Tomato.

Film powstał na podstawie trzech dokumentalnych taśm, nakręconych w latach 1958-1961, a odnalezionych w archiwum zamkowego kina w 2006 roku. To unikalny dokument zapisu historii Zamku i Szczecina.

Pierwsze pokazy odbywały się z użyciem projektora, którego charakterystyczny odgłos słychać również w zdigitalizowanej wersji filmu. Podczas wcześniejszych projekcji komentarz wygłaszany był na żywo. Obecnie, w wersji cyfrowej, obraz zaprezentowany będzie z nagranym komentarzem.

Przedstawione zdjęcia mają swój oryginalny kształt, bez ingerencji w kolejność rejestrowanych ujęć. Film zrealizowany został przy okazji obchodów 50-lecia zamkowego kina, a także przypadających w 2013 r. setnych urodzin autora dokumentu Witolda Chromińskiego.

Pierwotny, niemy materiał filmowy, składający się ze wspomnianych wyżej trzech taśm, trwa łącznie niewiele ponad 24 minuty, a uzupełniony, z dopasowanymi do narracji dodatkowymi ilustracjami, utworzył dokument ponad 30-minutowy.

Duża część filmu ukazuje Zamek zniszczony, dopiero przygotowywany do odbudowy, zaś jego otoczenie i śródmieście Szczecina – zrujnowane albo niemal opustoszałe.

W dniu wybuchu II wojny światowej życie w niemieckim Szczecinie zaczęły regulować liczne wojskowe nakazy i zakazy, m.in. racjonowanie żywności i nocne zaciemnienie – brzmi komentarz w filmie „Zamek Szczeciński”.

Pierwsze brytyjskie bomby spadły na Szczecin w czerwcu 1940 r. Potem lawinowo zaczęła rosnąć liczba nalotów brytyjskich i amerykańskich, niszczących głównie nadodrzańskie i leżące w innych dzielnicach obiekty przemysłowe.

Najdotkliwsze okazały się sierpniowe naloty w 1944 roku. Skoncentrowane jeden za drugim, wywołały w rejonach upadku i wybuchu bomb, tzw. burze ogniowe, które wskutek pochłaniania tlenu z otoczenia, tworzyły kule ogniowe, poruszające się z olbrzymią prędkością i wypalające wszystko, co spotykały po drodze, nawet beton, co widoczne było do niedawna w otoczeniu katedry. Po zrzuceniu bomb benzolowych płonęła nawet rzeka Odra…

Unikatową wartość filmu stanowią ujęcia z pierwszego etapu powojennej rekonstrukcji Zamku, czyli odbudowy skrzydła północnego. Daje to również możliwość zaobserwowania, jak bardzo zmieniły się techniki budowlane. Wielki autorytet kilku pokoleń szczecińskich architektów profesor Stanisław Latour wraz z zespołem przystąpił do odbudowy 21 lutego 1958 roku, a otwarcie skrzydła nastąpiło 23 października 1959 r.

Ujęcia centrum Szczecina wprawią widzów w zdumienie i podziw dla wysiłku przywracania miasta do życia. Oprócz Zamku można ujrzeć m.in. katedrę przed odbudową, Dom Koncertowy – Konzerthaus – jeszcze przed powojenną rozbiórką, prawie zrównany z ziemią teren w pobliżu Placu Rodła, świeżo oddany do użytku w 1959 roku odbudowany Most Długi.

Materiał przedstawiony w filmie jest niebywałą gratką dla wszystkich zainteresowanych historią Szczecina. Może być uznany wręcz za lekturę obowiązkową dla miłośników dziejów miasta. Autorem archiwalnych zdjęć filmu „Zamek Szczeciński” jest Witold Chromiński.

17:00 Spotkanie i oprowadzanie z przewodnikiem. Prezentacja tematyczna poświęcona nadaniu praw miejskich Szczecinowi przez księcia Barnima I w 1243 r. i początkom miasta (Sala Literacka, wstęp wolny)

Po zakończeniu prezentacji odbędzie się spacer z zamkowym przewodnikiem, Tomaszem Wieczorkiem.

Przebieg trasy turystycznej zwiedzania:

dziedziniec duży (zegar zamkowy, płyta erekcyjna Barnima XI, zegary słoneczne)
dziedziniec menniczy (figura biskupa Ottona z Bambergu, płyta erekcyjna książąt Filipa II i Franciszka I, obrys kościoła św. Ottona oraz najnowsza zamkowa atrakcja – wykonana z brązu makieta zamku w skali 1:100).

Spotkanie i oprowadzanie będzie poświęcone w dużej mierze postaci księcia Barnima I. Nie zabraknie intrygujących opowieści dotyczących również innych przedstawicieli dynastii Gryfitów.

Spotkanie i oprowadzanie potrawa około 90 minut.